co jeść w singapurze hawker centers

Singapur jest miejscem, gdzie możecie skosztować większości (jeśli nie wszystkich) kuchni świata. Spróbujecie tu wymyślnej kuchni francuskiej, potraw serwowanych w najdroższych restauracjach, a także lokalnych dań, podawanych w obskurnych barach, cieszących się Gwiazdką Michelin.

Miasto Lwa jest zlepkiem wszystkich okolicznych kuchni: chińskiej, indyjskiej, południowo-azjatyckiej, ale znajdziecie tam także dobrze znane smaki z Europy. Słowem, wszystko. Jedzenie w regularnych restauracjach jest w mieście dość drogie, dlatego królują tutaj wśród podróżników, ale także ekspatów i Singapurczyków dwa słowa: Hawker Centers.

Hawker Centers — o co tu chodzi?

Po naszemu nazwalibyśmy je “budami” lub “blaszakami”. I tak to zresztą wygląda. Hawker Centers to pawilony wypełnione po brzeg blaszanymi budkami z jedzeniem. Najczęściej występują w towarzystwie tzw. wet markets, czyli regularnych targowisk.

Na miejscu znajdziecie stoliki, krzesła i wybór dań, od którego kręci się w głowie. Zwykle ulokowane są one przy węzłach komunikacyjnych, w okolicach osiedli mieszkalnych i dzielnic biurowych.

Liczba stoisk w ramach HC w 2014 wynosiła 13,828 (źródło), należy zauważyć, że liczba ta stale rośnie. Tak rozkłada się ulokowanie tego typu obiektów w całym kraju.

Odrobina historii — czyli geneza powstania Hawker Centers

Jak łatwo się domyślić w tak idealnie zaprojektowanym państwie, jakim jest Singapur, istnienie obiektów typu HC, jest wynikiem procesów kształtowania się społeczeństwa. Już w czasach, kiedy miasto znajdowało się w rękach Brytyjczyków, w XIX wieku, nastąpiła ogromna potrzeba, by wykarmić wszystkich “budowniczych” kraju.

Byli to nie tylko robotnicy, ale także urzędnicy, właściciele lokalnych biznesów itp. Na ratunek dynamicznie rozwijającej się kolonii przybyli uliczni handlarze, sprzedając za niewielkie pieniądze gotowe jedzenie albo półprodukty. Oczywiście z uwagi na różne pochodzenie — kucharze serwowali zdywersyfikowane potrawy z całego świata. Część z nich była bardziej skoncentrowana w jednej okolicy jak np. Chińczycy w okolicach Chinatown.

Likwidacja handlu obwoźnego i pierwszy Hawker Centers

Handel obwoźny miał wiele zalet: był szybki, tani i zaspokajał bieżące potrzeby rozwijającego się miasta. Kiedy jednak mowa o superlatywach, pojawia się potrzeba, aby wymienić wady tego rozwiązania. Przede wszystkim należy zastanowić się nad jakością serwowanego w takich warunkach jedzenia, nie zawsze były to usługi o najwyższym standardzie sanitarnym. Z drugiej strony z każdym miesiącem liczba handlarzy zwiększała się, co w rozrastającym się mieście powodowało liczne utrudnienia komunikacyjne.

Samowolka w tym zakresie trwała aż do połowy XX wieku, kiedy powołano organizacje kontrolujące jakość serwowanej przez obwoźnych sprzedawców żywności. Do roku 1986 zakończono realizację planu Departamentu ds. Handlu obwoźnego i targowisk, który miał na celu rejestrację sprzedawców oraz zbudowanie infrastruktury gastronomicznej. W ten oto sposób powstały znane dziś w całym Singapurze Hawker Centers.

Mango lassi
Mango lassi

Higiena w Hawker Centers

Kiedy weszłam do mojego pierwszego HC w Mieście Lwa (tak, są także w innych krajach) uderzyła mnie mieszanka zapachów. Pechowo złożyło się, że znalazłam się tuż przy stoisku handlującym durianami. Na całe szczęście większość obiektu nie przesiąkła tym okropnym zapachem. Mimo wszystko, pierwsze wrażenie dla Europejczyka przyzwyczajonego do wysokich standardów sanitarnych może być szokiem lub przynajmniej sporym wyzwaniem. Pamiętajmy, że Singapur jest krajem o klimacie tropikalnym, a w takich miejscach, nawet jeśli będziemy najbardziej pedantyczni na świecie, nie uda nam się zachować nieskazitelnej czystości.

Na początku, wiele obiektów typu HC nie cieszyło się dobrą reputację z powodu licznych szkodników, które zalęgły się w restauracjach, korzystając z braku polityki dotyczącej czystości czy usuwania resztek. Aby walczyć z tym oraz wieloma innymi lukami w higienie żywnościowej, wprowadzono system ocen, klasyfikujący standard czystości stoiska od A (najlepiej) do D (najgorzej). W jego ramach znajdziecie kary za: przygotowanie jedzenia na podłodze, posiadanie zbyt długich i brudnych paznokci, czy za nie umycie rąk po skorzystaniu z toalety. Oczywiście wytycznych jest wiele więcej, a kary są nie tylko finansowe, ale i punktowe. Zebranie odpowiedniej puli punktów powoduje zawieszenie stoiska na określoną liczbę dni.

No i wszystko fajnie, tylko że system… przestał działać.

Jak wybierać, by było smacznie i zdrowo?

Ponieważ system oceny jakości jedzenia w Hawker Centers nie zawsze jest miarodajny, warto zwrócić uwagę na to, czy do danego stoiska ustawiają się kolejki. Jeśli tak, to z całą pewnością zjecie tam dobrze. Pamiętajcie także, by zamawiać jedzenie, które nie stoi “na ladzie”, a czekać aż kucharz ugotuje to na świeżo dla Ciebie. Wysokie temperatury zwyczajowo usuwają bakterie, które mogłyby nam zaszkodzić. Mimo iż trwa to dłużej, to zdecydowanie zminimalizuje ryzyko zatrucia pokarmowego. Kierowanie się zdrowym rozsądkiem, wizualna ocena stoiska również jest na miejscu.

Jeśli spędzasz w Singapurze tylko kilka dni, to skorzystaj z restauracji wyróżnionych Gwiazdką Michelin.

W 2018 wskazano dwa miejsca mające siedzibę w Hawker Centers:

  1. Liao Fan Hong Kong Soya Sauce Chicken Rice & Noodle
    335 SMITH STREET #02-126, SINGAPORE
  2. Hill Street Tai Hwa Pork Noodle
    BLK 466, #01-12, CRAWFORD LANE, SINGAPORE
    To miejsce cieszy się Gwiazdką przynajmniej od 2016 roku.

W obu za popisowe dania zapłacicie około 5-10 SGD i tym samym zjecie najtańszą potrawę z Gwiazdką Michelin w życiu. Jednak, żeby dostać się do każdego z tych miejsc, należy odstać swoje w kolejce.

Gdzie szukać Hawker Centers?

Dosłownie znajdziecie je w całym mieście. Na tej stronie wymieniono wszystkie wraz z adresami oraz liczbą stoisk. Najbardziej polecane tego typu obiekty to:

  1. Chinatown Complex Food Centre
    Jest to największe w całym mieście HC. Ma także najbardziej zróżnicowane potrawy. Znajdziecie tutaj jedną ze wskazanych wcześniej restauracji z Gwiazdką Michelin: Liao Fan Hong Kong Soya Sauce Chicken Rice & Noodles. Boks nr 126, II piętro!
  2. Old Airport Road Food Centre
    Jest to najstarsze HC w Singapurze i co roku odwiedza je największa liczba backpackersów.
  3. Maxwell Road Hawker Centre
    Ma jedną z najlepszych opinii, jeśli chodzi o jakość.
  4. Tiong Bahru Market Hawker Centre
    Podobno najczystsze, świeżo po remoncie. Ma także ogródki znajdujące się na świeżym powietrzu. Być może najlepsze na pierwszy raz 🙂
  5. Chomp Chomp Food Centre
    Wspomniane wyżej HC otwierają się rano i zamykają około 17-18. W nocy otwiera się ich znacznie mniej, jednym z nich jest Chomp Chomp, które startuje o godzinie 18:00

Chinatown
Chinatown

Hawkerowy savoir-vivre, czyli jak przeżyć?

Podobnie jak ja nienawidzisz tłumów, hałasu albo kiedy obcy ocierają się o ciebie? Być może nie powinieneś korzystać z HC. Ale jeśli to jedyny sposób, aby twój portfel nie opróżnił się już pierwszego dnia pobytu w Mieście Lwa, to prawdopodobnie będziesz skazany na tego typu jadłodajnię. Nie ma się czego bać. Singapurczycy są pomocni, a jedzenie w takich obiektach naprawdę mi smakowało.

Wybór budki

Zwracaj uwagę na to, czy dana budka ma wywieszony certyfikat i jaką ma na niej ocenę, czy jest do niej kolejka, czy chwali się wycinkami z prasy na swój temat.

Wybór dania

W każdej budce znajdziesz zdjęcia prezentujące potrawę oraz jego cenę. Jeśli ceny nie ma — dopytaj. Wieczorami często możesz spotkać się z odmową przyrządzenia danej potrawy z uwagi na brak składników.

Zamawianie

Odbywa się przy budce, a sprzedawca albo nas woła, albo wypatrzy wśród siedzących przy stoliku nieopodal stoiska i przyniesie posiłek.

Płacenie

Warto mieć gotówkę, tak jak w całym Singapurze płaciłam Revolutem, tak tutaj byłam zmuszona wypłacić gotówkę. Najczęściej w HC znajdują się bankomaty. Płatność w moim przypadku zawsze była z góry. Pamiętajcie, by wypłacać w Revolut gotówkę zgodnie z zaleceniami, żeby zminimalizować potrącenia i prowizje.

Napoje

Zamawiamy w odrębnych budkach. Możemy wybrać najczęściej opcję z lodem lub bez. UWAGA, wersja bez lodu zwykle zawiera dopłatę. Lód jest zwykle robiony z kranówki, która może nie zawsze być dobrym pomysłem.

Stolik

Zazwyczaj są one regularnie sprzątane przez ekipy porządkowe, dlatego nie powinno się na wolnych miejscach nic znajdować. Aby zarezerwować stolik wystarczy zatem cokolwiek na nim położyć i możemy mieć pewność, że nikt danego miejsca nam nie zabierze. Nie oznacza to jednakże rezerwacji całego stołu. Bywa tak, że przy dużym tłumie dosiądą się do nas rodowici singapurczycy. Przy sprzyjających okolicznościach macie szansę poznać miłych ludzi.

Łazienki i czystość

Ja przyzwyczaiłam się w Azji do noszenia ze sobą wszędzie wilgotnych i suchych chusteczek, a także środka do dezynfekcji rąk (dowiedz się, co spakować na wyjazd do Azji południowo-wschodniej). W HC zazwyczaj znajdują się bezpłatne toalety, ale ja wolałam z nich nie korzystać. Czasami także na korytarzach znajdziecie ogólnodostępne umywalki, które są do powszechnego użytku.

Plastik

Jak pewnie wiecie w Azji (rekord biją Chiny) używa się ton plastiku. Znajdziecie mnóstwo stoisk, na których będą dostępne naczynia i sztućce wielokrotnego użytku. Jeśli miejsce wygląda przyzwoicie, nie ma się czego bać, tylko brać. Gorzej ma się sprawa ze słomkami, bo wiele napojów zamyka się termicznie i opakowanie soku automatycznie jest dziurawione przez sprzedawcę słomką. Jeśli handlarz mówi dobrze po angielsku (co nie powinno stanowić problemu) możecie go poprosić o wersję “bez foliowania”.

Sprzątanie po sobie

Tackę z naczyniami można odnieść do stoiska, jeśli są to plastiki można je wyrzucić bezpośrednio do śmieci. Jeżeli zapomnimy o dobrym wychowaniu poprawi po nas ekipa sprzątająca.

Czy można zamawiać w różnych budkach?

Jak najbardziej. Nikt nie obrazi się na was, jeśli weźmiecie jedzenie z kilku miejsc.

Rewolucje po zjedzeniu

Na każdym stoisku znajduje się licencja, zawierająca także numer telefonu i adres mailowy, pod którym można złożyć skargę. Poza tym, jeżeli widzimy na miejscu, że zaserwowano nam jedzenie brudnymi rękoma możemy to zgłosić menedżerowi HC lub bezpośrednio policji (zazwyczaj w pobliżu obiektów tego typu kręcą się patrole). Dobrze jest zrobić zdjęcie licencji i danych kontaktowych.

Mam nadzieję, że niniejszy tekst ułatwi wam trochę poruszanie się po Hawker Centers w Singapurze. Jeśli chcecie wiedzieć więcej na temat zwiedzania miasta, koniecznie przeczytajcie moje porady dotyczące zwiedzania Miasta Lwa. Sprawdźcie także co warto zobaczyć w Singapurze.

No i smacznego! 🙂

 

Więcej
Postów